[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zrezygnować.
* Wilhelm Hallwachs (1859 1922), niemiecki fizyk.
128
Na to student wstaje, zabiera tekę, z powrotem przepycha się między kolegami i bez słowa
opuszcza salę wykładową.
Hallwachs spogląda za nim w milczeniu, wreszcie kiwa głową.
Ano, cóż, panowie, pobił mnie. (56)
Jak wy się tam mieścicie
Mimo że na wykłady u n s e n a uczęszczano bardzo licznie, znajdowali się i tacy studenci, którzy
wagarowali. Zjawiali się dopiero pod koniec semestru po podpis w indeksie, a Bunsen na ogół nie
robił im trudności. W końcu jednak powiada do jednego z takich wolnych słuchaczy".
Nie przypominam sobie pana. Jak to się stało, że nigdy pana nie widziałem na moich
wykładach?
A bo, panie profesorze, ja zawsze siadywałem za kolumną i dlatego pan profesor mnie nie
dostrzegał.
Hm, możliwe, ale bądz co bądz dziwne, że aż tylu was potrafi się zmieścić za jedną jedyną
kolumną.
Mimo to jednak podpisał studentowi indeks. (64)
Jak śniegi i lody...
Ekonomista Antoni Kostaneclci, brat słynnego chemika Stanisława, wykładał swego czasu na
politechnice lwowskiej. W zimie audytorium było dość liczne, natomiast na wiosnę topniało. Nic
dziwnego. W tym czasie parki i ogrody są przyjemniejsze od dusznej sali wykładowej.
Kiedyś, gdy na wykład przyszło zaledwie kilka osób, Ko-stanecki podszedł do okna, spojrzał w
niebo i powiedział.
Piękne dziś mamy słońce, panowie. Zniegi i lody stopniały pod jego promieniami zupełnie tak
samo, jak moje audytorium pod promieniami nauki. (98)
9 Uczeni w anegdocie
129
Tres faciunt Collegium
Tres faciunt Collegium. wystarczy trzech, aby kolegium uznano za pełne. Lecz cóż robić, gdy
nawet nie ma jednego słuchacza? Trzech docentów, którzy znalezli się w takiej sytuacji, jeden
prawnik, jeden medyk i jeden filozof, poradzili sobie w sposób niezwykle dowcipny wzajemnie
chodzili na wykłady do siebie. (2)
Niemniej dowcipnie postąpił profesor Ignacy Mościcki (1867 1946). Wykładał on na politechnice
lwowskiej chemię fizyczną, a w owym czasie nie był to jeszcze przedmiot obowiązkowy. Na
dodatek Mościcki miał wadę wymowy i z tego powodu jego wykłady były męczące. Skutek był
taki, że Mościckiego słuchało zaledwie kilka osób.
Któregoś dnia Mościcki wchodzi na salę wraz ze swym asystentem i widzi w ławkach tylko
jednego jedynego studenta. Zawahał się przez chwilę, lecz wnet odzyskawszy pewność siebie,
uśmiechnął się i powiada.
�% Jest nas łącznie trzech, a tres faciunt Collegium. Wobec tego wykład może się odbyć.
I Mościcki odbył wykład przed jednym słuchaczem. (98)
X
Nowoczesne laboratorium chemiczne czyste i przestronne, z aparatami lśniącymi niklem i
chromem, z mnóstwem szkła, w niczym nie przypomina swych poprzedników sprzed stu lat. Nawet
słynne laboratorium Liebiga w Giessen, z którego wyszło tylu chemików, wyglądało raczej jak
kuchnia alchemiczna. Choć trudno w to dziś uwierzyć, ale uważano wówczas, że czystość,
porządek, blask nie dadzą się pogodzić z tym przybytkiem nauki. Oto dowody.
* ! ~" Myć? Po co?
Asystent E u A : e n a zaproponował, aby w czasie ferii oczyszczono szklany dach krużganku
prowadzącego do laboratorium.
Jest tak brudny, że zupełnie nie przepuszcza światła dowodził.
Na to Eucken.
Myć? Po co? Czy jesteśmy fotochemikami, żeby nam światło było potrzebne? (33)
a'
131
Bielą kominy
Słynny laborant L i e b i g a w Giessen, A u b e i, też uważał, że czystość nie przystoi poważnemu
laboratorium. Kiedyś odwiedził kolegę na uniwersytecie marburskim, również laboranta. Zapytany
po powrocie o wrażenia, pogardliwie wydął wargi.
Niezwykłe laboratorium! Podczas mego pobytu właśnie bielono tam kominy. (8)
Naprawdę tam są
Jeden z dawnych asystentów Nernsta opowiada o nowym laboratorium, w którym obecnie pracuje.
�% Jest tam pełno szaf i szuflad, a na każdej szufladzie są odpowiednie napisy. Jest na przykład
szuflada z napisem węże gumowe".
No i? pyta Nernst.
Niech pan sobie wyobrazi, panie profesorze, że tam naprawdę są węże gumowe. (56)
Mimo jednak tak małej dbałości o wygląd zewnętrzny laboratoriów dawni chemicy niezmiernie
cenili umiejętność zręcznego eksperymentowania. Już w poprzednim rozdziale pisaliśmy, jak
dokładny był Black, ale on sam uważał, że nie dorównywa swemu nauczycielowi Broughamowi.
To był chemik!
Z jakim zachwytem Black pisał o Broughamie!
Widziałem, jak przelewał wrzącą wodę lub gorące kwasy z jednego naczynia do drugiego.
Należało na przykład przelać ciecz z naczynia bez dziobka do wąskiej probówki. Brougham
manipulował tak zręcznie, że z naczynia
132
wypływał wąski i prostopadły strumień, który trafiał do rurki tak dokładnie, że nie rozlała się
ani jedna kropla.
Długi stół, na którym przeprowadzał swe doświadczenia, był pod koniec wykładu tak samo lśniący
jak na jego początku. Nie widać na nim było ani jednej kropli, ani jednego pyłku." (15)
%7łyjący przeszło 100 lat pózniej Winkler był równie pedantyczny jak Brougham.
We fraku
Winkler wymagał od swych uczniów, aby pracowali z największą zręcznością i ostrożnością. Nie
pozwalał im nosić fartuchów.
Chemik powinien umieć pracować we fraku mawiał. Gdy ktoś przyszedł do laboratorium w
fartuchu, karcił go. Czy pan ma zamiar gasić wapno? (15)
Jakich odkryć dokonaliśmy dzisiaj?
W. H. P e 3 : i n jr.� też był niezwykle zręcznym eksperymentatorem. Mawiał o sobie, że mógłby
zrobić jedwabną sakiewkę ze świńskiego ucha.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plalternate.pev.pl
|
|
|
