[ Pobierz całość w formacie PDF ]
E. F. Benson, Queen Viktoria, Nowy Jork 1992. Reprint biografii wydanej w 1930 roku pióra
znanego powieściopisarza.
Christopher Hibbert, Queen Victoria: A Personal History, Cambridge 2001. Dobrze napisana
biografia, ukazująca relacje pomiędzy królową a jej rodziną.
Raymond Lamont Brown, John Brown: Queen Victoria's Highland Servant, Stroud 2002.
Biograficzny portret kontrowersyjnego dworzanina.
John Plunket, Queen Victoria: The First Media Monarch, Nowy Jork 2003. W wieku
ożywionego dziennikarstwa królowa znajdowała się pod nieustannym ostrzałem mediów.
Wybrane pozycje w języku polskim
George Bidwell, Wiktoria, żona Alberta, Warszawa 2000.
Rozdział Siedemnasty.
Czy arcyksiążę popełnił samobójstwo?
Kiedy wiadomość o nagłej śmierci następcy tronu dotarła w ów szary styczniowy dzień 1889
roku do Wiednia, w pałacu rozeszła się pogłoska, jakoby został otruty cyjankiem potasu,
podanym mu przez młodą kobietę, baronównę Marię Vetserę.
Ale to nie była prawda. Hrabia Joseph Hoyos, który podobno pierwszy powiedział cesarzowi,
że jego syna otruto, tego samego ranka na stacji kolejowej w pobliżu Baden podał do
wiadomości inną przyczynę śmierci: arcyksiążę (taki tytuł przysługiwał następcy tronu) miał
się zastrzelić. O baronównie Hoyos w ogóle nie wspomniał.
Jednakże oficjalny komunikat, wydany wkrótce potem przez Hofburg, pałac królewski
Cesarstwa Austro Węgier, stwierdzał coś zupełnie innego: trzydziestoletni arcyksiążę Rudolf
zmarł na atak serca. Ojciec Rudolfa, cesarz Franciszek Józef, osobiście napisał komunikat dla
europejskich dworów królewskich, informujący głowy tych państw (włącznie z teściem
Rudolfa, królem belgijskim) o tragicznym ataku serca, który pozbawił dynastię Habsburgów
224
spadkobiercy. I tu nie było żadnej wzmianki o młodej baronównie.
Jednak ta oficjalna wersja nie miała żadnych szans na przyjęcie. Zbyt wielu ludzi wiedziało,
że była kłamstwem, słyszało bowiem zbyt wiele sprzecznych ze sobą wersji.
Owego ranka, 30 stycznia, Hoyos i szambelan arcyksięcia, Johann Loschek, zobaczyli, że
Rudolf leży w kałuży krwi. Scenerią była książęca sypialnia w pałacyku myśliwskim
Mayerling, położonym na południowy zachód od Wiednia, pół godziny jazdy pociągiem. W
pokoju znajdowało się również nagie ciało siedemnastoletniej Marii Vetsery. Pozostałe osoby
w pałacyku, zarówno goście, jak służba, oraz ludzie mieszkający w pobliżu nie znali zbyt
wiele szczegółów. Ale tego ranka i nazajutrz widzieli i słyszeli wystarczająco dużo, by zacząć
strzępić sobie języki.
Tak jak zawsze, gdy ktoś - zwłaszcza występujący w roli oficjalnej - ukrywa prawdę, rodzą
się pogłoski. Niektórzy ludzie w Wiedniu mówili, że Rudolf, znany ze swych romansów,
uwiódł żonę zarządcy pałacyku Mayerling, który z zazdrości go zastrzelił.
Tak było do chwili, gdy rozeszła się pogłoska o nagiej nastolatce. Maria była drobna, miała
długie, lśniące, ciemne włosy, czarne oczy i nieco zadarty nos. Mówiono, że urocza
baronówna była w ciąży z Rudolfem. Inni twierdzili, że zmarła na skutek nieudanej aborcji, a
Rudolf popełnił samobójstwo z rozpaczy, a może także ze wstydu. Idąc tropem wyjątkowo
romantycznej interpretacji, Rudolf odebrał sobie życie w desperacji z powodu niemożności
uzyskania w katolickiej Austrii rozwodu ze swą żoną, wielką księżną Stefanią, tak by mógł
poślubić tę, którą naprawdę kochał, Marię Vetserę. Ludzie o chorobliwej wyobrazni mówili,
że młodziutka arystokratka, przeżywając atak histerii w związku z ciążą
225
i niemożnością poślubienia Rudolfa, obcięła mu penisa, co sprawiło, że zamordował ją w
napadzie wściekłości, a następnie odebrał sobie życie. Zgodnie z innymi teoriami, Maria,
zadurzona w czarującym księciu, zastrzeliła go, gdy usiłował z nią zerwać, a następnie
popełniła samobójstwo.
Poza tym wszystkim Rudolf miał potężnych wrogów, niektórzy mogli życzyć mu śmierci. Był
spadkobiercą podwójnej korony", potężnego imperium, w skład którego wchodziły Austria i
Węgry oraz pewne części Polski, Chorwacji, Włoch i Rumunii, a także przyszła
Czechosłowacja (dziś Republika Czech). Ponadto był intelektualnym i politycznym liberałem.
W przeciwieństwie do ojca, zwolennika władzy absolutnej, przyłączył się do postępowych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plalternate.pev.pl
|
