[ Pobierz całość w formacie PDF ]
niektóre tłumaczyły odmowę niewielką objętością utworu, za decyzjami innych kryły się niewątpliwie
względy polityczne. Dopiero Frank Morley, brytyjski przedstawiciel nowojorskiej oficyny Harocourt Brace, zakupił od
Warburga prawa wydawnicze. Właśnie nakładem tej firmy ukazało się pierwsze amerykańskie wydanie "Folwarku",
które z miejsca podbiło rynek czytelniczy.
Pierwsze recenzje, zarówno brytyjskie, jak i amerykańskie, były niemal bez wyjątku pochlebne, zaś "Folwark"
porównywano z najcelniejszymi utworami Woltera i Swifta. Orwell stał się z dnia na dzień sławną osobistością, a jego
utwór zyskiwał na popularności wraz z nasileniem zimnej wojny. Należy jednak pamiętać, iż pisarz utożsamiał się
przez całe życie z lewicą i ruchem socjalistycznym. Bernard Crick słusznie więc podkreśla6, iż ponieważ amerykańscy
krytycy (w przeciwieństwie do większości krytyków brytyjskich) nie znali na ogół poprzednich książek Orwella i
wyrażanych w nich poglądów, uznali "Folwark" za utwór potępiający w czambuł całą lewicę i socjalizm w ogóle. Była
to nieprawda.
Z drugiej jednakże strony niewielu recenzentów dostrzegło, iż książka nie przedstawia w alegorycznej formie
wyłącznie dziejów Rewolucji Pazdziernikowej oraz epizodów z dziejów ZSRR, iż nie tylko stanowi potępienie
wszelkiego totalitaryzmu i w s z e l k i e j tyranii, ale dotyka też arcyważnej politycznie kwestii "zdradzonej rewolucji".
W egzemplarzu podarowanym staremu przyjacielowi, Geoffreyowi Gorerowi, Orwell podkreślił fragment, w którym
Snow-ball i Napoleon, mimo dzielących ich różnic, zgadzają się, iż świnie powinny otrzymać specjalne przydziały
żywnościowe. Przy tej okazji pada też pytanie, czy może ktoś chciałby powrotu Jonesa.
Oto fragment listu Orwella do Dwighta Macdonalda z września 1944 r.:
Dot. pańskiego pytania o "Folwark Zwierzęcy". Oczywiście mial on być przede wszystkim satyrą na
rewolucję rosyjską. Jednak, jak podkreślam, przestanie utworu jest szersze: chciałem wyrazić w nim myśl, iż dw
szczególny rodzaj rewolucji (gwahowna rewolucja oparta na konspiracji, z motorem napędowym w postaci
nieświadomie %7łądnych władzy osób) może doprowadzić jedynie do zmiany władców. Mój morał brzmi tak oto:
rewolucje mogą przynieść radykalną poprawę, gdy masy będą czujne i będą wiedzieć, jak pozbyć się swych
przywódców, gdy tamci zrobią, co do nich należy. Punktem zwrotnym opowiastki jest chwila, gdy świnie rezerwują dla
siebie mleko i jabłka (Kronsztad). Gdyby pozostałe zwierzęta zrozumiały, co się święci, i w porę interweniowały,
sprawy potoczyłyby się właściwym torem. Jeśli ludziom się wydaje, ze bronię status quo, dzieje się tak, ponieważ
zostali oni ogarnięci pesymizmem i żywią przekonanie, iż alternatywą jest albo dyktatura, albo kapitalizm w stylu
laissez-faire... Chciałem powiedzieć, co następuje: Nie można robić rewolucji, jeśli nie robi się jej dla siebie; nie ma
czegoś takiego jak dobrotliwa dyktatura.7
Honoraria uzyskane za brytyjskie oraz amerykańskie wydania "Folwarku" uwolniły Orwella od
towarzyszących mu stale kłopotów finansowych i pozwoliły uzyskać niezależność materialną. W pazdzierniku 1947 r.
pisarz ukończył pierwszy konspekt powieści "Rok 1984". Niebawem zapadł na ciężką, zadawnioną chorobę płuc. Miał
przed sobą niewiele ponad dwa lata życia.
Bartłomiej Zborski
6
Cnck, "George Orwell", op. cit.
7
Cyt. za: Michael Shelden, "Orwell, the Authorized Siography", Harper Perennial, Nowy Jork, 1992, s. 444.
- 31 -
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plalternate.pev.pl
|
|
|
